Effectgroottes

Het onderzoek van professor John Hattie heeft gebruik gemaakt van effectgroottes om onderwijsinnovaties die invloed hebben op leerprestaties op een continuüm te zetten. Uit het onderzoek blijkt dat ongeveer 95% van wat leraren doen een positief effect heeft, maar we hebben meer nodig dan dat.

Er is bijna altijd bewijs te vinden dat iets impact heeft op leren – de belangrijkste vraag is hier:

Hoe groot is de impact op het leren?

Een effectgrootte van 0.40 is het gemiddelde en/of typische effect. Dit is het minimum dat we zouden moeten verwachten. Als je geen gemiddelde van 0.40 of hoger hebt, dan moet er wat veranderen!

                                                
De complete lijst met effectgroottes

Denkkaders

Hoe breng je Leren zichtbaar maken in de praktijk?

Visible Learning kan herleid worden tot 9 denkkaders die ons denken over lesgeven en leren ondersteunen. Als leraren zich deze denkkaders eigen maken, kunnen de Visible Learning processen en strategieën geïmplementeerd worden in het onderwijs en vergroten we de impact op het leren van leerlingen.

Wat is jouw impact als leraar?

Is jouw school een veilige omgeving voor feedback?

Effectieve feedback verdubbelt de snelheid van leren. Dylan Wiliam

Feedback kan een significante impact hebben op het leren van leerlingen, maar niet alle feedback is
effectief. Wat is effectieve feedback? Feedback is informatie die alleen voor mij is bestemd, die op het juiste moment wordt gegeven en waar en wanneer het ‘t meeste effect heeft.

Leraren hebben feedback van leerlingen en collega’s nodig. Welke feedback kunnen leerlingen aan leraren geven? Welke feedback kunnen leraren aan elkaar geven? Is jouw school een veilige omgeving om effectief feedback te geven aan elkaar en te leren van elkaar?

Gebruik maken van toetsresultaten om de effectgrootte te berekenen

De meeste toetsten kunnen gebruikt worden om een effectgrootte te berekenen. Het gebruik van een gestandaardiseerde toets is echter een beter uitgangspunt dan een toets die door een leraar is gemaakt. Normaal gesproken duurt het minimaal twee maanden voordat een verandering in de prestaties van leerlingen waargenomen kan worden, die gemeten kan worden door middel van een effectgrootte.
Toets resultaten kunnen informatie geven over een klas of leerjaar over een periode van een jaar, maar ze leveren geen effectgrootte. Tijdens de training leer je deze berekening uit te voeren en verder te interpreteren voor jouw leerlingen.

Het voordeel van het gebruik maken van de effectgroottemethode is dat effectgroottes geïnterpreteerd kunnen worden over meerdere toetsen, klassen, tijdperiodes… Tevens geeft deze methode een antwoord op de vraag hoe je vooruitgang voor jouw school, klas, leerjaar en leerlingen laat zien.

Door gebruik te maken van effectgroottes nodig je leraren uit om

• na te denken over het gebruik van toetsen
• vooruitgang in kaart te brengen
• instructies te bij te sturen
• leren op maat van individuele en groepen leerlingen mogelijk te maken.

Op die manier staan leraren stil bij de oorzaken waarom de prestaties van sommige leerlingen vooruitgaan en die van andere niet – dit als een consequentie van hun lesgeven.

Hoe help je leerlingen hun eigen leraar te worden?

Het eigen leerproces kunnen beoordelen, is het allerbelangrijkste om de leerprestaties te verhogen!

Wat zijn de kenmerken van een leerling die zijn eigen prestaties kan beoordelen?

• Leerlingen die inzicht hebben in hun eigen leren en hun volgende leerstappen (zelf) kunnen plannen
• Leerlingen die actief leren en betrokken zijn bij hun leerproces
• Leerlingen die a.d.h.v. hun resultaten hun leren evalueren en de volgende stappen in hun leerproces plannen
• Leerlingen die het leerdoel van elke les begrijpen
• Leerlingen die de succescriteria gebruiken om te beoordelen of ze hun leerdoelen hebben gehaald
• Leerlingen die een antwoord kunnen formuleren op:
  • Waar ga ik heen?
  • Hoe sta ik ervoor?
  • Wat is de volgende stap?

Leerlingen die nadenken over denken en studievaardigheden

Leren zichtbaar maken voor leraren

95% van alles wat we in de klas doen heeft effect. Maar wat heeft het meeste effect?
Van welke interventies die we doen, kun je zeggen, dat het waard is om er onze tijd, energie en geld aan te besteden? Leraren weten dat cognitieve ontwikkeling van de leerling om constante interventie vraagt. Datzelfde geldt voor de hele school. In deze training leert u wat echt verschil maakt voor het leren van de leerling. U gebruikt gegevens van uw groep om te begrijpen welke impact u heeft op uw leerlingen en wat zij kunnen doen om slimmer te leren.

Dag 1

Is bij uw leerlingen het leren zichtbaar? Is er sprake van leerwinst? Boeken ze vooruitgang in leren? Hoe weet u dat? We introduceren een aantal instrumenten en strategieën om deze vragen te beantwoorden, inclusief het berekenen van effectgroottes. U ontwikkelt uw eigen stappenplan om leren zichtbaar te maken en om dit vervolgens uit te voeren op uw school tussen de eerste en tweede trainingsdag.

Dag 2

In welke mate bent u een geïnspireerde, bevlogen leraar met impact? Heb ik een klaslokaal waarin ‘Leren zichtbaar wordt? We introduceren een aantal nieuwe instrumenten, strategieën en middelen waarmee u uw volgende stappen kunt plannen, waarbij de nadruk ligt op verdere ontwikkeling van uw onderwijs en het zichtbaar
maken van leren in uw groep.

‘Visible Learning for Teachers’ is een gerichte bewerking van professor John Hattie’s boek ‘Visible Learning voor het onderwijs. Zijn vorige boek is de neerslag van ruim 15 jaar onderzoek naar 816 meta-analyses van onderzoek naar de effecten van verschillende ingrepen in het onderwijs. Op basis van de resultaten van 62.169 studies met ruim 83 miljoen deelnemers bespreekt, beoordeelt en rangschikt hij de effecten van 138 factoren die invloed kunnen uitoefenen op het (beter) leren. In ‘Visible Learning for Teachers’ richt Hattie zich rechtstreeks tot de belangrijkste mensen in het onderwijs -de leraren- en geeft hen de mogelijkheden om de uitkomsten van zijn onderzoek direct in de praktijk toe te passen.

Prof. dr. Paul A. Kirschner,
Hoogleraar Onderwijspsychologie i.h.b. Leren en Cognitie, Open Universiteit

Zichtbaar leren, speciaal voor leraren

In november 2013 verscheen het boek Zichtbaar leren van professor John Hattie in de Nederlandse vertaling bij onze uitgeverij.

In zijn boek focust hij op wat leraren kunnen doen om hun impact op het leren van leerlingen te vergroten:

• een lijst met 150 invloeden die meer of minder effect hebben op het leren van leerlingen;
• een checklist van 43 items waarmee leraren hun eigen impact op het leren kunnen verbeteren;
• concrete instructie voor het voorbereiden, het starten, het verloop en het einde van de les. 
• denkkaders voor leraren, schoolleiders en systemen;

Hij verrichte 1000 meta-analyses van 50.000 onderzoeken, waarbij 240.000.000 leerlingen betrokken waren om tot deze inhoud te komen.

De twee belangrijkste conclusies:

1. Kijk naar onderwijs door de ogen van de leerling

Focus op leren, en niet zozeer op lesgeven. Wat is het effect van uw lessen? Wat gebeurt er bij het kind? Welke feedback is nodig om hem/haar verder te brengen?

2. Leer leerlingen om hun eigen leraar te worden

Als het lukt om leerlingen liefde en verantwoordelijkheid voor leren bij te brengen, dan vergemakkelijkt dat hun leerproces. Hattie geef stap-voor-stap beschrijvingen en voorbeelden hoe we daaraan kunnen werken.